ھاملێت کەسێتییەکان ھاملێت – شازادی دانیمارک کلاودیۆس – پاشای نوێی دانیمارک، مامی ھاملێت، برای پاشای پێشووی دانیمارک سەھویر (تاپۆ/تارمایی) – باوکی ھاملێت، پاشای پێشووی دانیمارک گێرترود – دایکی ھاملێت، ھاوژینی ئێستای کلاودیۆس پۆلۆنیۆس...
ئاوێنەی دولبەری گۆرانییەکی مامۆستا مەزهەر خالقی-یە هۆنراوە: وەفایی ئەم ڤیدیۆیە لە ١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣دا تۆمار کراوە — ئەی ئاوێنەی دڵبەری، زارت گوڵ زولفت زەری، با هەناسەم نەتگرێ، ڕووی خۆت بێنە بەم لاوە؛...
بکوژ و کوژراو هەردووکیان قوربانی نین[1] وا ساڵانێکە هەرچەند نەگبەتێک دەکرێتە قوربانیی جیاوازیی بیروڕا، یان دەکرێتە قوربانیی نەریتێکی بۆگەن و قێزەون و ڕزیو و کارێکی تیرۆریستی، کۆمەڵێک خەڵکی سەر بە ڕێباز و قوتابخانەی...
ئایا سنوور بۆ چێژبینین دادەنرێت؟[1] ئایا پرسیوتە بۆچی زۆر لە خەڵکی کوردی نابیستیت بڵێت: «بەیانیان دوگمەبەندی باشکۆککراوی یۆهان سێباستیان باخ زۆر خۆشە»، لە کاتێکدا ئەم بەرهەمە، کە لە خوارەوە بەستەری یوتیوبەکەیم داناوە، یەکێکە...
پرسیار و سەرنجێک لەسەر: «ئای نیشتمانە بۆگەنەکەم، چەندم خۆشدەوێی» «ئای نیشتمانە بۆگەنەکەم، چەندم خۆشدەوێی» ناونیشانی هۆنراوەیەکی دڵشاد مەریوانییە، کە تەنها هەشت دێڕە و لە ساڵی ١٩٨٠دا لە نێو نامیلکەی «سەمای نێرگز»دا بڵاوی کردووەتەوە،...
بەربوورەی ٨ دوای ئەوەی ئەم موزیکەم تۆمار کرد، ئەگەرچی لە رووی موزیکییەوە بە دڵمە، بەڵام زیکەزیک و خشەخشێکی بیزارکەری تێدایە، کە زۆر دڵنیا نیم هۆیەکە چییە، بەڵام هەوڵ دەدەم لەم جۆرە دەنگە تۆمار...
بەربوورە ساڵانی ڕابردوو ژانرێکی موزیکم بە پیانۆ دەژەند و تا ئێستاش لێی بەردەوامم، ناوم لێی نا «نەستژەنی» و خۆم وشەکەم بۆی داڕشت، لە نەستژەنیدا تەنها پیانۆم بە کار دەهێنا، بەڵام لە درێژەی ئەم...
تۆ سەروەرمان بە[1] لە مانگی ١١ی ٢٠٠٦ەوە دەستم کرد بە فێربوونی موزیک، ھێشتا دوو سێ ساڵ نەبوو خەریک بووم، کەوتمە سەرکۆنەی موزیککارانی پێش خۆم و گاڵتەم بە ھەموویان دەھات و پێم وا بوو...
ئەڵقەی پێنجەم: لۆتوسخۆران شوێن: بلووم لە ماڵی خۆیانەوە لە شەقامی ئێکلس بەرەو لەنگەرگای سێر جۆن ڕۆجەرسن دەڕوات کە لای بەری باشووری ڕووباری لیفیی ناوەڕاستی شاری دەبلنە، بەرەو پۆستەخانەکەی شەقامی وێستلاند ڕۆو دەسووڕێتەوە، پاشان...
هاتی ئاواتی دێرین هاتی ئاواتی دێرین، قیبلەی دڵم لە لات بوو موئنیسم لە دووریی تۆ، یادی ئەخیر نیگات بوو تا زیندووم لە بیرمە ئەو ڕۆژە وەک کەو فڕیت لە هێلانەی دڵ، بازی باڵسووتاوی...
کوردی بۆ کورد لە ڕووانگەی بێگانەوە لەم ڕۆژانەی ڕابردوودا وەرگێڕانەکەی مامۆستا جەوهەر مەحمود داراغام دی بۆ پەڕتووکی «ألف ليلة وليلة» و ناونیشانە کوردییەکەی «هەزار و یەک شەوە» بوو. دەستی مامۆستا جەوهەر دەگووشم و...
موزیکی ژوور نووسینی: جەیمس جۆیس وەرگێڕانی: نەوا موکرجی نامیلکەیەکی هۆنراوەیە، جەیمس جۆیس لە نێوان ساڵانی ١٩٠١ تا ١٩٠٤ نووسیونی، واتە لە تەمەنی نۆزدە بۆ بیست و دوو ساڵیی جۆیسدا. ئەم ھۆننامەیە لە ٣٦...
هۆنوسیاس: لاقەکردنی دیاس بەشێکیم لە ٦ تا ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٠ نووسی، بەڵام تەواوم نەکرد، لە ١٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣وە تا ٢٣ی شوباتی ٢٠٢٣ کارم تیایدا کرد و پیایدا چوومەوە و تەواوم کرد. لە...
هەندێک چیرۆکم هەن کە لەژێر ناونیشانی گەورەی هۆنوسیاددا دەمنووسین، ئێستا ناوی هۆنوسیادم کرد بە هۆنوسیاس. پاشگری -یاس، کە لە ئینگلیدا بووە بە -یاد پاشگرێکی گریکیی کۆنە بە واتای بەیت، ھۆنراوە دێت، وەک: ئیلیاس، ئەینیاس،...
وارگێڕی لە بری ڕامیاری و سیاسەت[1] لەم ڕۆژانەی ڕابردوودا لەگەڵ کاک ڕێبوار قاسمی هاوڕێمدا قسەمان دەکرد، ئەو پێی وتم کە دەبێت تێڕوانینی کورد بۆ بواری دەوڵەتداری و ئەو کارەی پێی دەوترێت «سیاسەت» یان...
ئەڵقەی چوارەم: کالیپسۆ شوێن: ماڵی میستەر بلووم بە ناونیشانی ٧ی شەقامی ئێکلس – دەبلن؛ دواتر بلووم دەردەچێت و لە گۆشتفرۆشێکی نزیک ماڵی خۆیان گورچیلەی بەراز دەکڕێت و دەگەڕێتەوە ماڵەوە. کات: پێنجشەممە، ١٦ی حوزەیرانی...
نامەیەکی کراوە بۆ جارانخوازەکان[1] بەڕێز، سلێمانیی جارانت دەوێت؟ سەرچنار و سەردەمە زێڕینەکەی «جاران»یت گەرەکە، کە نازانم کەی بووە؟! زۆر باشە، با قسەیەک لەم «جاران»ە پڕشکۆیە بکەین، بەڵام داخۆ مەبەستت لە جاران کەیە؟ هی...
ئەڵقەی سێیەم: پڕۆتیوس شوێن: گوێئاوی ساندیماونت – دەبلن کات: پێنجشەممە، ١٦ی حوزەیرانی ١٩٠٤، کاتژمێر ١١ی بەیانی بەشی زۆری ئەم ئەڵقەیە لە شەپۆلی هۆشی ستیفن پێکهاتووە، واتە گێڕانەوە دەچێتە ناو مێشکی ستیفنەوە و بیرەکانی...
بەشی یەکەم: تیلێماخیاد (بەیتی تیلێماخۆس) ئەم بەشە ڕۆمانی هونەرمەند لە تافی لاویدا دەبەستێتەوە بە ئولیسەوە، لە سێ ئەڵقە پێکهاتووە کە کەسێتیی سەرەکیی هەر سێ ئەڵقەکە ستیفن دێدەلسە. ئەڵقەی یەکەم: تیلێماخۆس شوێن: قەڵای مارتێللۆ...
لایکی برەودان[1] بەڕێز، کە لایکی پۆستی کەسێک دەکەیت کە ئەو کەسە ناکەسە سووکایەتی بە کەسێک دەکات، باش بزانە لایکەکەت واتای هەیە، واتاکەش ئەوەیە تۆ برەو بەو جۆرە گوتارە دەدەیت، ئەو کەسە هان دەدەیت...
کلکەگاگەل[1] کلکەگاگەل: کەسێکە خەڵک وەک کۆمپیوتەر و ژمێرەری خۆیان دەنگی پێ دەدەن تا ببێت بە ڕابەریان و پێشیان بکەوێت و ئایندەیەکی ڕووناک بۆ نەتەوەیەکی ستەملێکراو دەستەبەر بکات، ڕێگری لەو گەندەباوەڕانە بکات کە پایەی...
نەستژەنیی بیست و حەوتەم: خاد گەدیا و چەند گۆڕاوێک خاد گەدیا و چەند گۆڕاوێک (گۆرانیی کەڵەکەکەر)[1] لە شوێنێکی ئەڵقەی حەوتەمی ئولیس لە نووسینی جەیمس جۆیس (و وەرگێڕانی من)دا، میستەر بلووم لە خەیاڵی خۆیدا...
نەستژەنیی بیست و پێنجەم: ئاوڕدانەوە لە خولیایەکی نەماو پرتەوبۆڵەنامەیەک لە بارەی نەستژەنی و تۆمارەوە[1] هەر لە ژووری نوستنەکەمدا، لەوبەر جێگەی نوستنەکەمەوە، لەسەر پیانۆیەک کە لەبەر پەنجەرەیەکدا دانراوە و پەنجەرەکەش بەسەر دیمەنی زۆربەی سلێمانیدا...
باش و خراپیی خستنەڕووی بەرهەم[1] [ئەم وتارەم بە دەنگی خۆم خوێندووەتەوە و تۆمارم کردووە و لە کەناڵی خۆم لە تیلیگرام بڵاوم کردووەتەوە، کە لە خوارەوە بەستەری کەناڵەکەمم داناوە، دەتوانی لەوێ گوێی لێ بگری.]...
وێڵگەی یادەوەرییە گریمانکراوەکان وێڵگەی یادەوەرییە گریمانکراوەکان ڕۆمانێکە لە نووسینی یوسف عزەدین. بە ئاگاداری و ڕەزامەندیی نووسەر خۆی، لە ١٩-٢٥ی نیسانی ٢٠٢٢دا چاپێکی پێشووتری ئەم ڕۆمانەم بە دەنگی خۆم، وەک تاقیکردنەوەیەک بۆ تۆمارێکی پاکتر...
سێ مەردومی جوامێر[1] لە پاش تەثنیە و ئیستیعانە بە کاتیبی کوللی ئومور، لە ئیبتیداوە تا ما لا نیهایە، خالیقی زەویی پان و بەرین و پەردەی ئاسمانی ساحەی ڕەجمی شەیاطین، خودای تەبارەک و تەعالا؛...
نۆن سوم کوالیس ئێرام بۆنای سوب ڕێنیۆ سینارایی[1] ئاخ دوێنێ شەو، شەوی پێشوو، سێبەری تۆ کەوتە نێوان لێوانی ئەو و منەوە، ئەی سینارا! هەناسەی تۆ لە نێو شەراب و ماچەکان بەسەر گیانی مندا...
کرێکارەکانی جیهان دۆنم بگرن[1] کرێکارەکانی جیهان، ئەی خاوەنەکانی لانیکەم سێ ئایفۆنی سیانزە و دوو پەیجی لانیکەم سەد هەزار فەڵەوەری، ئەی ئەوانەی کۆمێنتی بێ جنێو و جڕتتان نییە، ئەی ئەوانەی پانزە دۆنمی دەرەوەی شار...
خولی دروستکردنی پەڕتووک لە ١٩-٢٣ی ئاداری ٢٠٢٢ هەر لە ماڵی خۆم خولێکی دروستکردنی پەڕتووکم کردەوە و بە کامێرای مۆبایلەکەم تۆمارم کرد و لە ٢٤ی مانگەوە تا ئەمڕۆ، ٢ی نیسانی ٢٠٢٢، ڤیدیۆکانم مۆنتاژ کرد...
خۆشەویستی هەمیشەیی[1] لە هەرزەکاریمدا دەموت: «ئەو خانمانەی ناسیومن هەریەکەیان گوڵێک بوون و لە سەرەتادا ڕوواون، جا چرۆیان دەرکردووە، دواتر گوڵیان دەرکردووە، گەیشتوونەتە ئەوپەڕی جوانی و بۆنخۆشی، باخی ناخمیان ڕەنگاوڕەنگ و ڕازاوە و بۆنخۆش...
بەرگی یەکەمی تەواوکراوی ئولیس بڵاو کرایەوە کاتژمێر ٩ی ئەمڕۆ، ٢٨ی شوباتی ٢٠٢٢ هەر لەم ماڵپەڕە (www.nawa.net) و بە دیاری و خۆڕایی و بێبەرانبەر بەرگی یەکەمی تەواوکراوی ئولیسم لە دووتوێی پەڕتووکێکی پی دی ئێفی...
یولیسیس یان ئولیس؟[1] بەڕێزان، یەکەم ڕاڤەی ئەڵقەی یەکەمی ڕۆمانەکەم بۆ ئەم باسە تەرخان کردبوو، ئێوەی بەڕێزیش لە بەردەستتاندایە و لە لاپەڕە ٣١ی ڕۆمانەکەدایە، بفەرمن بیخوێننەوە. لام وا بوو ئەو ڕاڤەیە بەس بێ بۆ...
ئولیس ڕۆمانێکە،جەیمس جۆیس بە حەوت ساڵ نووسیویەتی، لە ٢ی شوباتی ١٩٢٢دا بڵاوکراوەتەوە، لە ١٢ی تەممووزی ٢٠١٨ەوە خەریکی وەرگێڕانی خۆی و ڕاڤەکانیم بۆ زمانی کوردی، کۆتا بەرهەمەکە بە پێنج بەرگ دەردەچێ، ئەمڕۆ و لە...
پار لە ٣١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١دا چەند دێڕێکی نوێم لەسەر ژیننامەی خۆم نووسییەوە، دوێنێ لە ٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢دا پێداچوونەوەم بۆی کرد و لە لاپەڕەی ژیننامەکەمدا لەم ماڵپەڕەدا بڵاوم کردەوە. ژیننامەکەی پێشووم کەمێک...
نەستژەنیی هەژدەیەم: لۆتوسخۆران لۆتوس، بە ئینگلی (Lotus): لە فەرهەنگی کۆڵینزەوە: «جۆرێکە لە گوڵی شلێری ئاوی، کە لە ئەفەریقا و ئاسیا دەڕوێ»؛ ئەم گوڵە لە شاکاری دووەمی هۆمەر (هۆمیرۆس)دا، کە ئۆدیسەیە، باس کراوە، بەڵام ئەم...
نەستژەنیی سیانزەیەم: ژەندنی خراپ ئەم موزیکە لە ١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ دا تۆمار کراوە، ئەو کات گەلێ بە خراپم زانی و بە شایستەی ئەوەم نەزانی بڵاوی بکەمەوە، لە ٥ی مایسی ٢٠٢١دا دیسان گوێم...
چەمەر ئۆسکار وایڵد (١٨٥٤-١٩٠٠) ئەم هۆنراوەیەی نووسیوە. چەمەر لە زمانی کوردیدا شیوەنێکە بۆ مردوو دەگێڕرێ یان دەنووسرێ. وایڵد ئەم هۆنراوەیەی لە ساڵی ١٨٨١دا بۆ شینی (ئیزۆلا)ی خوشکی خۆی نووسیوە کە لە ٢٣ی شوباتی...
گۆرانییەکەی فێرگس[1] داخۆ ئێستا کێ بێ لەگەڵ فێرگس بڕوا تا تارای تاری قووڵایی جەنگەڵ ببڕێ و لەسەر کەنارە تەختەکە[2] سەما بکا؟ هۆ کوڕەکە، ئەو برۆ ئاڵەت هەڵببڕە، تۆش کچەکە، پێڵووی ناسکت بڵند کە،...
هۆنوسیاد: یەکەم دیبەیتی هۆنوس[1] هۆنوسی ماک، هۆنوسی بپرس، لە ترسی دوژمنانی پرسیار ناوی خوازراوی (نادیار پەیامهێن)ی لە خۆی نا. لە ئێستا بە دواوە هەر کاتێک ناوی نادیار پەیامهێنتان دی، ئەوە هۆنوسە. بیگرن، لەسەر...
پەتای پیاوچاکی و خۆسەلماندن[1] هیچ نوستوویەک هەوڵ نادا بیسەلمێنێ نوستووە، جگە لەو کەسەی نەنوستووە و بە درۆوە خۆی دەکا بە نوستوو، چونکە کارێکی بەو خۆدزینەوە و نمایشە هەیە. ئەگینا ئەوەی نوستووە، ئێستا لە...
شۆکخوازی و شۆکپەرستی[1] هەواڵەکانی هەموو کەناڵە مێدیاییەکان بە موزیکێکی دم دە دەگ پەپەپەپەگ بە پااااااام دەست پێ دەکا و لەگەڵ خوێندنەوەکانیشدا بەردەوامە. زرمەزرمێکە ئەوسەری دیار نەبێ، وەک بڵێی بۆ شەڕ دەچین. ڕاپۆرتێک لەسەر...
ئوپانیشادەکان دوێنێ دەستم کرد بە خوێندنەوەی ئەم پەڕتووکە، ئەگەرچی چوار بەشە، بەڵام تەنها بەشی یەکەمیم خوێندەوە. لەبەرئەوەی دەقەکانی ئاڵۆز بوون و بە ئاسانی نەمدەتوانی تێیانبگەم، ناچار دەقەکانم دەکرد بە کوردی تا زیاتر لە...
نەستژەنی[1] خۆم وشەی «نەستژەنی»م داڕشتووە، لە نەست و ژەن و پاشگری –ی پێکدێن. نەستژەنی موزیکێکە کە ڕاستەوخۆ لەو چرکەیەدا لە نەستی ژەنیارەکەوە بژەنرێت. بە گریمانەی خۆم بەرانبەر improvisationی ئینگلی و اِرتجالی عەرەبییە. ئەگەرچی...
مەزنێتی لە ڕقدا نییە[1] لەسەر پێخەفەکەم ڕاکشاوم، دەخوێنمەوە، بۆ هەواگۆڕکێ پەنجەرەکەمم کردووەتەوە. ئەگەرچی هەوڵ دەدەم تیشکۆم لەسەر خوێندنەوەکەم بمێنێ، بەڵام هەرچەند دەنگێکی بەرز و ڕەق لە پەنجەرەکەمەوە دەبیستم بە بێدەنگی لە خۆم دەپرسم:...
هونەر و داهێنانی کوردی[1] چۆن وا بکەین هونەری کوردی نەشێوێ؟ چۆن برەوی پێ بدەین؟ باشە شیاوتر نییە پێشتر پرسیارێک بکەین کە خودی هونەر و داهێنانی کوردی کامەن و چین؟ من چواردە ساڵە خەریکی...
گۆکول چاند موکرجی کێ بووە؟ گۆکول-چاند سەنکەر-چاند موکرجی باپیرمە، لە ساڵی ١٨٩٤ لە ناوچەی مانیکگۆنج لە دەککا لە دایک بووە، ئەگەرچی لە ناوچەی ناوبراودا شارۆچکەیەک هەیە هەر بە ناوی (مانیکگۆنج)ەوە، بەڵام ئایا باپیرم...
شیوەن بۆ ئازیزان[1] خەمخواردن و شیوەن بۆ مەرگی ئازیزان هیچ واتایەکی نییە، وەک ئەوە وایە کە لەگەڵ برایەکتدا بۆ ماڵەوە گەڕانەوە، لەناو دەرگاکەدا خەم و شیوەن بۆ ئەو بخۆی کە یەکەم کەس دەچێتە...
ڕۆژی بلوومی ٢٠٢٠[1] ئەمڕۆ لای هەوادارانی ڕۆمانی یولیسیسی جەیمس جۆیس بە «ڕۆژی بلووم» ناسراوە. مەبەست لە (بلووم) کەسێتییە سەرەکییەکەی ڕۆمانەکەیە کە ناوی میستەر (لیۆپۆڵد بلووم)ە. بۆ زایاریی زیاتر دەتوانی لێرەدا کلیک بکەی بۆ...
سەد وشە سەبارەت بە ژیان و مردن و دڵخۆشی و خەم و دڵەڕاوکێ[1] ئێستا بژی و سەرقاڵی ژیان بە، پێکی ژیانت تا سەر لێوەکەی بهێنە، چێژی لێ ببینە و بینۆشە، لێبگەڕێ مەرگ خۆی...
جوانکاریی خانمان و کاردانەوەی خەڵک[1] لەوەتەی دونیا دونیایە خانمان خۆیان جوان دەکەن، هەر سەردەمێک و بە تەکنیکی بەردەست، ئێستاش و لەم سەردەمەماندا تەکنیکی باو بۆتۆکس و فیڵلەر و شتی تریشە. سەرنج دەدەم زۆربەی...
ئەگەر بیرتان بێ لە ناوەڕاستی 2017دا دەستمکرد بە بڵاوکردنەوەی هەندێ موزیک بۆ ئۆرکێسترا، چوار دانەم لێ بڵاوکردنەوە و لەپڕ وەستام. چیرۆکەکە بەم شێوەیە بوو: من ماخۆلانم هەیە! لە چرکەیەکدا خەریکی سەد شتم. لەبەرئەوەی...
جوانی و ئەزموونی ژیان[1] نۆتەی گۆرانیی جوانی دەقی گۆرانیی جوانیم لە ١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٢دا تەواو کردووە، هەر لە سەرەتاشەوە دەمزانی کە ئەم دەقە بۆ گۆرانییە. وردەوردە موزیکەکەش دانرا و پاکنووسێکم لێی تەواو...
دانای ڕاستەقینە، دەبێ بە دوایدا بگەڕێیت و بیدۆزیتەوە و بچیتە خزمەتی و داوای لێ بکەی ئامۆژگاریت بکا. چونکە بەهای زانیاری دەزانێ و بێسوود نایهاوێ و بە فیڕۆی نادا. نادان پەنجا کەناڵی تەلەفیزیۆنی و...
بۆچی ڕەشوسپی؟[1] زۆر جار وێنە بە ڕەشوسپی بڵاو دەکەمەوە. لە ئێستاشدا گەلێ مێدیا زووزوو پەنا دەبەنە بەر لابردنی ڕەنگ. جیاوازیی من و ئەوان چییە؟ بە تێگەیشتنی من: ئەگەر ڕەنگ لە وێنەیەکدا قورسایی نەبوو،...
هۆنوسیاس: میهرەبانەکان پێشەکیی میهرەبانەکان[1] ئەم ئەڵقەیە پێشکەشە بە هەر کەسێک کە ڕۆژێک لە ڕۆژان کردەوەیەکی بچووکی میهرەبانانەی بەرانبەر کەسێکی نەناس نوواندبێ، بە تایبەتی بەرانبەر مناڵێکی پەڕەوازە. ڕەنگە لای تۆ تەنها کردەوەیەکی سادە بووبێ،...
سوپاسی هەموو ئەو کەسانە دەکەم کە ئافەرین و دەستخۆشیم لێدەکەن و بە هونەرمەندی مەزنی گەلانی ترم دەچووێنن. تا ئاستی باوەڕی تەواو بێگومانم کە مەبەستیان پەسنکردن و نیازی چاکە. بەڵام دەبێ ڕوونکردنەوەیەک بدەم ئەگەر...
ئۆپێرای کارمێن[1] پوختە ئۆپێرایەکی جەفەنگی/تراژیدیی فەڕەنسییە، ژۆرژ بیزێ (١٨٣٨-١٨٧٥) موزیکەکەی داناوە، هێنری مایلاک و لودۆڤیک حەلێڤی ئۆپێرانامەکەیان نووسیوە. یەکەم جار لە ساڵی ١٨٧٥دا لە شاری پاریس لە شانۆگای (ئۆپێرا کۆمیک) نمایش کراوە، لەبەر...
ئەستێرە شەرمنەکە ئەگەرچی ئەم هۆنراوەیەی جەیمس جۆیس ناونیشانێکی دیاریکراوی نییە و تەنها بە (IV) واتە چوارەم، لە پەڕتووکی (موزیکی ژوور)ەکەیدا دەستنیشان کراوە، بەڵام من ئەم ناوەم لێی نا و بۆ کوردیم وەرگێڕا. هیوادارم...
پێشەکی[1] نەوا موکرجی هۆنوس زۆر جار گێڕەرەوە و کەسێتیی چەقی ئەم چیرۆکانەیە، تا ڕادەیەکی زۆر وێنەی وێژەیی خۆمە. پاشگری -یاد پاشگرێکی گریکیی کۆنە بە واتای داستان، وەک: ئیلیاد، ئەینیاد، ئۆڵۆمپیاد، تیلێماخیاد. زۆربەی ئەم...
حەزت لە چ ڕەنگێکە؟ من هەمیشە یەکەم جار سەیری هونەرمەندێتییەکە دەکەم، نەک ئەو کەرەستەیەی هونەرەکەی پێ کراوە. واتە ڕەنگەکان بەهای سەرەکییان نییە لام، تێکەڵکردنی ڕەنگەکان بەهایان هەیە. کەواتە هەموو ڕەنگەکانم لا جوانە بە...
ئۆپێرا ئۆپێرا درامایەکی نووسراوەیە بە موزیکەوە دەگێڕرێتەوە. بە دەقەکەی دەوترێ ئۆپێرانامە (لیبرێتتۆ – Libretto) و ئەم دەقە نووسراوەیە لە لایەن گۆرانیبێژانەوە یان دەبێژرێن، یان دەپەیڤرێن[1]، یان دەوترێن. موزیک کرۆک و چەقی ئۆپێرایە و...
ئەمڕۆ ویستم نووسینی (چاوپێکەوتن لەگەڵ ئامادەبووی کۆنسێرتێکدا) بڵاوبکەمەوە (کە لە مانگی دووی ئەمساڵدا 2020 لە فەیسبووکە داخراوەکەی خۆم بڵاومکردەوە) بەڵام نەمزانی چ وێنەیەک دابنێم. خۆزگەم خواست وێنەکێشێک وێنەیەکی ئەو باڵەخانە خەیاڵییەی بکێشایە و...
پێکهاتەی کیمیایی مرۆڤ[1] نووسینی: فۆلکلۆر وەرگێڕانی: نادیار پەیامهێن ئەو تەنەی پێی دەوترێ: «مرۆڤ» بە گشتی لەسەر هەسارەی زەوی هەیە و بە بەرگی وشکانییەکەیەوە نووساون، تەنها دوو جۆریان هەیە: جۆری یەکەمیان پێی دەوترێ: «ڕووتەوپووتە»،...
پیانۆی کارەبایی و کێشەی لەدەستدانی هەستیاریی پێدەکانی و چارەسەر[1] من وشەی دوگمەبەند لە بری کیبۆرد keyboard بە کار دەهێنم و خۆم وشەکەم داڕشتووە و پێم وا بێت دەقاودەق واتای ئامێرەکە بە دەستەوە دەدات،...
بانگی شێوان[1] شۆفێرەکە وتی: «کاکە، بۆ ڕاهی خوا! من بیست و پێنج ساڵە نوێژم نەچووە! چوارەم نوێژ نوێژی شێوانە، پێنجەم نوێژ نوێژی خەوتنانە»، سەرنشینەکە پێی وت: «نەخێر، خەوتنان و شێوان یەک شتن، هاوناون....
دیمەنێک لە فیلمی گەڕان بە دوای کاسەی پیرۆزی مۆنتی پایثن ئاپۆرایەک پیاوی تووڕە ژنێک پەلکێش دەکەن، بە تووڕەییەوە دەنەڕێنن: – جادووبازە! – جادووباز! – جادووبازێکمان گرت! بە هەموویان بەرەو لای ئەفسەرێک پەلکێشیدەکەن. یەکێکیان...
چاوپێکەوتن لەگەڵ ئامادەبووی کۆنسێرتێکدا[1] پ/ کەی؟ و/ ٨ی ئێوارەی دوێنێ شەو. پ/ کوێ؟ و/ باڵەخانە بەناوبانگەکەی خانەی ئۆپێرای ڕۆژئاوای سلێمانیی نوێ. پ/ بە ناوی کێوە ناو نراوە؟ و/ قادر دیلان. پەیکەرێکی حەفتا مەتریی...
پەتای ڕەشبینی، جەڵدەی تەنیایی… بەڵام خولیای نوێی ئاراستەکراوی فریادڕەس[1] ئەوەندەی بیرم دێ، هەرگیز حەزم بە قەرەباڵغی نەکردووە، بەڵام لێشی نەترساوم. جاران، هەندێ جار ئێستاش، پێیان دەوتم کە ئەمە هەڵەیە و دەبێ لەگەڵ خەڵکدا...
ئایا موزیک گرنگە؟[1] سوپاس بۆ ئێوە و مامۆستا سەڵاح ڕەئوفیش بۆ ئەم باسە. ١. سەبارەت بە ناوی «موزیک» یان «مۆسیقا»: لێکۆڵینەوەیەکی زمانەوانیم نووسیوە، لێرەدا کلیک بکە بۆ بینینی. ٢. سەبارەت بە «تێری و...
سی و دوو ساڵ ژیان خۆشە، زۆریش خۆشە. چاوەڕێی زۆر مەکە، هەمیشە چاوەڕێی خراپترین بکە بۆئەوەی باش بێتە ڕێت. من بە سروشت کەسێکی گەشبینم. چونکە هێشتا دڵسۆزترین کەسم ماوە و چالاکە؛ ئەویش خۆمم....
پیتێکی هەڵقورتاو ماوەیەکە پیتێک لە نووسین و ئاخاوتنی زمانەکەماندا هەڵقورتاوە، نازانم لەکوێوە سەرچاوەیگرتووە، بەڵام دەزانم کە هەڵقورتاوە. ئەویش پیتی (د)ە لەناو کاری بکەرنادیاردا، وەک: بڕدرا، کڕدرا، چێندرا، سڕدرا، دەکڕدرێ، دەبڕدرێ، دەسڕدرێ. یاسای بکەرنادیار...
باش ماوە؟[1] ئایا باش ماوە؟ بەڵێ، باش ماوە: خۆت! گلەیی لە ئاکاری کەسانی دی مەکە، ئاکاری ئەوان بە تۆ دەستەمۆ ناکرێ، بەڵام دەتوانی ئاکاری خۆت دەستەمۆ بکەی. ئاکار و ڕەفتاری کەسانی تر وەک...
ڕیشەی خراپیی هونەری گۆرانیی کوردی و چارەسەر[1] ڕووکەشی ئۆباڵ دە ساڵ پێش ئێستا ئۆباڵی خراپیی گۆرانیی کوردیمان دەخستە ملی عەزیز وەیسی. نەوەدەکان ئۆباڵەکە لە ملی عەلادین حەسەن و ئەمیر حەسەندا بوو، پێشتریش لە...
ئایا (موزیک)ە یان (مۆسیقا)یە؟ بۆچی؟[1] ئایا هەرگیز سەرنجت داوە کە ئەو وشەیەی چەمکی کۆی ئاواز و گۆرانی و بەستە و ئەوانە دەگەیەنێ لە زۆربەی زمانەکانی جیهاندا، بە تایبەتی زمانەکانی ڕۆژئاوا نەک ڕۆژهەڵات، لە...
وەرە بۆ لام[1] وەرە بۆ لام، بە بێ بەڵێن، بە بێ پلان، بێ تووڕەبوون، بە بێ گریان. تۆش وەکو من هەزار دیش زنجیر کراوی، سەدان جار زویر کراوی. لە ناخا نوقمی گریانی، بە...
ڕۆژی بلووم پیرۆز بێت[1] لە ڕۆژێکی وەک ئەمڕۆدا و لە ساڵی ١٩٠٤دا ڕۆماننووسی بەناوبانگی ئایرلاندی جەیمس جۆیس، نۆرا بارنیکڵی ناسی، پاش ساڵانێک ھاوسەرگیرییان کرد و تا کۆتایی تەمەنیان پێکەوە ژیان. جۆیس بڕیاری دا...
دەربارەی کورتیی ژیان[1] نووسینی: لووسیۆس ئەنێیوس سینیکا (٤پ.ز. – ٦٥ز) وەرگێڕانی لە لاتینییەوە بۆ ئینگلیزی: گاریث دی. ولیەمس وەرگێڕانی لە ئینگلیزییەوە: نەوا موکرجی یەکەم پاولینوس[2]، زۆربەی مرۆڤەکان دژ بە خراپیی سروشت سکاڵا دەکەن....
بەیانییەکەت بە وتنەوەی ئەم وتەیە بۆ خۆت دەست پێ بکە: ڕەنگە ئەمڕۆ لەگەڵ کەسانێکی خۆهەڵقورتێنەر، پێنەزان، لووتبەرز، فێڵباز، ئیرەبەر و خەڵکنەخوازدا مامەڵە بکەم. ئەوان هەموو ئەم تایبەتمەندێتییانەیان لەوەوە تووش بووە کە بە باشە...
من و گوستاڤ مالەر ساڵی ٢٠٠٩ خاڵۆزاکەم ئایپۆدێکی بچکۆلانەی چوار گێگابایتی لە وڵاتی چینەوە بۆم نارد. ماڵپەڕێکی ڕووسیشم دۆزیبووەوە کە پڕ بوو لە موزیکی کلاسیک بە خۆڕایی، زۆرێک لەو موزیکە کلاسیکییانەم بێسەرەوبەرەییانە دابەزاندە لای...
دیاکۆ و کیاکسار[1] هەبوو نەبوو، سەردەمی زوو، دیاکۆ و کیاکسار دوو پێشمەرگەی کوردستان بوون، لە شەڕی دژ بە سوپای ئەهریمەندا هاوشانی یەک شەڕیان دەکرد. سوپای ئەهریمەن گەلێ بێبەزەیی و دڵڕەق و خاپوورکەر بوون....
ئەگەر هیتلەر مابێت سەرخێڵ وتی: «دەزانی هیتلەر ماوە و لە ئەرجەنتینە؟» هۆنوس وتی: «ئەگەر مابێ، لام گرنگ نییە لە هەر شوێنێکی سەر زەوی بێ، دەیدۆزمەوە و وێنەیەکی لەگەڵدا دەگرم پێش ئەوەی بمرێ! کوڕی...
سەندیکای کۆمپیوتەرە ستەمدیدەکان نەوا موکرجی هەرچەندە کەریم زۆر لە من بەتەمەنتر بوو، بەڵام خۆشەویستترین هاوڕێی مناڵیم بوو، هەر لە زووەوە خەریکی تەکنەلۆژیا و دروستکردنی کۆمپیوتەر بوو. زۆر ڕێزی لێ دەگیرا و بە «داهێنەرێکی...
دەسەڵات و مرۆڤ[1] هەندێ جار بەیانییان دەچم بۆ ڕاکردن. بۆچی؟ قەرزاری؟ مەبەستم وەرزشە. لەولا ماڵی خۆمانەوە تا گڵەزەردە دەشتاییەکی فراوانە و لەوێ ڕادەکەم. هەندێ جار تووشی بەزمی سەیر دەبم: بەیانییەک زۆر ڕامکرد و...
پەتای تەممەڵی[1] بۆ ئەوەی زوو فریای قوتابخانە بکەوی ساڵێک گەورە کرای؛ لە پۆلی یەکەمی سەرەتایی هەموو ڕۆژێک پێت دەوترا: «بخوێنە بۆ ئەوەی بچیتە دوو»؛ لە پۆلی دووەم و قۆناغەکانی تردا هەموو ڕۆژێک پێت...
چۆن تەماتە دەخورێت؟[1] لە کەبابخانەکان تەماتەیەکت بۆ دەهێنن، بە قەد دوو سندی دەبێ، تەنها دوو کەرتیان کردووە. هەرگیزیش چەقۆیەکت بۆ ناهێنن تەماتەکەی پێ قاش بکەی. وەکو نەریتێکی باویش، هەموو کەبابخانەکان و تەنانەت عەرەبانەی...
بڵاوکردنەوەی ڤیدیۆی ئاهەنگ نایاساییە[1] ئەگەر داوای وێنەیەک لە خانمێک بکەی، تەواو کۆتایی بە دونیا دێ، پێت دەڵێن: «چۆن شتی وا دەبێ؟ حەرامە! جوان نییە! خەڵک چیمان پێ دەڵێ؟ بڵاو دەبێتەوە! باوکم دەمکوژێ! ئامۆزاکانم...
دیدی هونەریی موزیکیم بۆ باری ڕامیاریی کوردی[1] من خۆم بە هونەرمەند دەزانم، نەک ڕامیار، لە هەر جێیەکی ئەم گەردوونە و گەردوونەکانی تریشدا تۆزقاڵێک ڕێز لە هونەر بگیرێ، ئەو شوێنە بە ماڵ و وڵات...
بوولێڵی خوداکان ئۆپێرای چوارەم و کۆتاییە لە زنجیرە ئۆپێرای موستیلەکەی نیبێلونگەکانی ڕیچارد ڤاگنەر. بە ڕای هەندێ لە توێژەران، ئەمە ئۆپێرای سێیەمی زنجیرەکەیە. ڤاگنەر ئەم ئۆپێرایەی لە پێشەکییەک و سێ پەردەدا داڕشتووە. ئەم ئۆپێرایە...
زیگفرید ئۆپێرای سێیەمە لە زنجیرە ئۆپێرای موستیلەکەی نیبێلونگەکانی ڕیچارد ڤاگنەر. بە ڕای هەندێ لە توێژەران، ئەمە ئۆپێرای دووەمی زنجیرەکەیە. ڤاگنەر ئەم ئۆپێرایەی لە سێ پەردەدا داڕشتووە. ئەم ئۆپێرایە نزیکەی ٢٥٠ خولەکە. پەردەی یەكەم...
ڤاڵكیرییەكە ئۆپێرای دووەمە لە زنجیرە ئۆپێرای موستیلەکەی نیبێلونگەکانی ڕیچارد ڤاگنەر. بە ڕای هەندێ لە توێژەران، ئەمە ئۆپێرای یەکەمی زنجیرەکەیە. ڤاگنەر ئەم ئۆپێرایەی لە سێ پەردەدا داڕشتووە. ئەم ئۆپێرایە نزیکەی ٢٤٥ خولەکە. پەردەی یەكەم...
زێڕەکەی ڕاین ئۆپێرای یەکەمە لە زنجیرە ئۆپێرای موستیلەکەی نیبێلونگەکانی ڕیچارد ڤاگنەر، یان ئەوەیە کە پێی دەڵێن: «پێشباس»ی سێ ئۆپێراکەی تر. ڤاگنەر پەردەی بۆ ئەم ئۆپێرایە دانەناوە، بەڵکو تەنها چوار دیمەنە. هەر لەبەر ئەمەیە...
زنجیرە ئۆپێرای موستیلەکەی نیبێلونگەکان[1] زنجیرەکە زنجیرەیەک ئۆپێرایە، بە دیاریکراوی چوار ئۆپێران، ڕیچارد ڤاگنەر دایناون. یەکەمیان ناوی زێڕەکەی ڕاینە؛ دووەمیان ناوی ڤاڵکیرییەکەیە؛ سێیەمیان ناوی زیگفریدە؛ چوارەمیان ناوی بوولێڵی خوداکانە. بە کۆی هەر چوار ئۆپێراکە...
پوختەیەک لەسەر ژیانی ڕیچارد ڤاگنه‌ر[1] ڤیلهێلم ڕیچارد ڤاگنەر، لە ساڵی ١٨١٣ لە شاری لایپتزیگ لە ئەڵەمانیا لە دایک بووە. شەش مانگ دوای لەدایکبوونی باوکی مردووە و پاش ساڵێک دایکی شووی بە هاوڕێیەکی مێردەکەی...
