زیگفرید
ئۆپێرای سێیەمە لە زنجیرەئۆپێرای موستیلەکەی نیبێلونگەکانی ڕیچارد ڤاگنەر. بە ڕای هەندێ لە توێژەران، ئەمە ئۆپێرای دووەمی زنجیرەئۆپێراکەیە. ڤاگنەر ئەم ئۆپێرایەی لە سێ پەردەدا داڕشتووە. ئەم ئۆپێرایە نزیکەی ٢٥٠ خولەکە.
پەردەی یەكەم
میمێ لە ئەشكەوتەكەی خۆیدا، كە نزیكی دارستانەكەی نیبێلونگەكانە، خەریكی دروستكردنی شمشێرێكە. ساڵانێكە زیگفرید پەروەردە و بەخێودەكا، بەڵام مەبەستی ئەو لەم بەخێوكردنە ئەوەیە كە پاڵەوانێكی لێدەربچێ و فافنەر بكوژێ و بەم شێوەیە بتوانێ خۆی موستیلەكە داگیربکا. زیگفرید بۆ ئەم شەڕە نەخشەبۆداڕێژراوە پێویستی بە شمشێرێكی بەهێز هەیە، بۆیە میمێ بەردەوام خەریكی شمشێر دروستكردنە، بەڵام تا ئێستا هەر شمشێرێكی بۆ دروستكردبێ، ئەو شكاندوویەتی و بەرگەی هێزی ئەوی نەگرتووە.
زیگفرید لە پیاسە دەگەڕێتەوە و هەواڵی شمشێرە نوێكەی دەپرسێ، میمێ دەیداتێ و ئەویش یەكسەر دەیشكێنێ و لێی تووڕە دەبێ. هەرچەندە زیگفرید هەمیشە دەیەوێ لە میمێ دووربكەوێتەوە، بەڵام ئەم جارە بڕیاردەدا تا نەزانێ دایكوباوكی كێن جێینەهێڵێ، بۆیە سۆراخی خێزانەكەی دەكا. وێڕای ئەوەی میمێ درۆی زۆری بۆ دەكا، بەڵام دواجار ڕاستییەكەی پێدەڵێ و باسی زیگلیندەی دایكی بۆ دەکا كە لە كاتی لەدایكبوونی زیگفریددا مردووە و شمشێرە شكاوەكەشی پیشاندەدا كە كاتی خۆی هیی باوكی بووە. زیگفرید فەرمانی پێدەدا ئەو شمشێره شکاوەی باوکی بۆ چاكبكاتەوە تا بەکاریبهێنێ و جێیدهێڵێ. میمێ شمشێرەكەی پێ چاكناكرێتەوە، بەڵام پیرەمێردێک، كە لە ڕاستیدا ڤۆتانە و شێوەی خۆی گۆڕیوە، دێتە لای میمێ و وەک ڕێبوارێک خۆیدەناسێنێ، گرەوێك لەگەڵ میمێدا دەكا لەسەر سەری خۆی كە میمێ دەتوانێ سێ پرسیاری لێبكا و ئەویش بە ڕاستی وەڵامیان بداتەوە، میمێ بۆئەوەی لێی ڕزگارببێ، گرەوەكەی لەگەڵدا دەكا. پرسیاری یەکەم ئەوەیە کە: «ئەو سێ هۆزەی لە نێوان زەوی و ئاسماندا دەژین كێن؟» ڕێبوارەکە وەڵامیدەداتەوە كە: «نیبێلونگەكان و زەبەلاحەكان و خوداكانن.» كە بە ڕاستی وەڵامیدەداتەوە، میمێ داوایلێدەكا كە لێیبگەڕێ، بەڵام ئەو زۆریلێدەكا كە دەبێ ئەویش هەمان گرەو لەگەڵیدا بكا، پرسیارەكانی ئەمانەن: «ئەو خێزانە كێیە كە لای ڤۆتان زۆر خۆشەویستە، كەچی زۆر بە چەرمەسەری دەژی؟» و «ئەو شمشێرە كامەیە كە دەتوانێ فافنەر لەناوببا؟» و «ئەو كەسە كێیە كە دەتوانێ شمشێرەكە چاكبكاتەوە؟» میمێ وەڵامی یەكەم و دووەم بە ڕاستی دەداتەوە، كە ئەوانیش، یەکەم: «نەوەكانی ڤالس» و دووەم: «شمشێری نۆتونگ»ە، بەڵام پرسیاری سێیەم نازانێ، بۆیە ڕێبوارەکە خۆی وەڵامی دەداتەوە بەوەی كە «تەنها ئەو كەسەی تا ئێستا نازانێ ترس چییە دەتوانێ شمشێرەكە چاكبكاتەوە!» پاشان ڕێبوارەکە پێیدەڵێ: «من سەرت بۆ ئەو جێدەهێڵم، خۆم سەرت ناپەڕێنم!»
زیگفرید دێتەوە، كە دەبینێ هێشتا میمێ هیچی نەكردووە، تووڕە دەبێ، میمێ كە زیگفرید دەبینێ بۆیدەردەکەوێ كە ئەوە زیگفریدە كە تا ئێستا نازانێ ترس چییە، كەواتە بەپێی پێشبینییەكەی ڕێبوارەکە بێ، ئەوا زیگفرید میمێ دەکوژێ. بۆیە دەیەوێ بە فێڵی ئەوە ڕزگاری ببێ کە ترسی فێربکا، پێیدەڵێ كە: «ترس شتێكی زۆر گرنگە فێری ببی» زیگفریدیش حەزدەکا فێرببێ. میمێ پێیدەڵێ كە ئەگەر زیگفرید لەگەڵ فافنەردا شەڕ بکا، کە فافنەر ئێستا بە هێزی کڵاوزرێ جادووییەکە بووە بە ئەژدیها، ئەوا ترس فێردەبێ و بەڵێنیشی پێدەدا کە بیبا بۆلای. زیگفرید كە دەبینێ میمێ شمشێرەكەی پێچاكناكرێتەوە، بڕیاردەدا خۆی چاكیبكاتەوە. دەستدەكا بە تواندنەوەی ئاسنەكە و یەكێكی نوێی لێدروستدەكاتەوە. میمێ خواردنەوەیەكی ژەهراوی بۆ زیگفرید دەگرێتەوە کە دژی فافنەری ئەژدیها بەکاریبهێنێ.
پەردەی دووەم
ئالبەریش لەبەردەم ئەشکەوتەکەی فافنەری ئەژدیهادا خۆی مەڵاسداوە، ڕێبوارەکەش دەچێتە ئەوێ. ئالبەریش سەرەتا هەڕەشەدەكا، بەڵام دواتر دەکەوێتە باسکردنی پلانەكانی کە دەیەوێ موستیلەکە بەدەستبهێنێتەوە و هەموو جیهان ژێردەستەی خۆی بکا. ڕێبوارەکە كە دەبینێ ئەو نیازی ئەوەی نییە بچێتە ناو ئەشكەوتەكە و تەنها بۆ چاودێریكردن لەوێیە، پێشنیاز دەكا فافنەر لە خەو هەڵبستێنێ تا ئالبەریش بتوانێ لەگەڵ فافنەردا ڕێكبكەوێ. ئالبەریش بە فافنەر دەڵێ: «پاڵەوانێك هەیە و دەیەوێ شەڕت لەگەڵدا بكا، بەڵام ئەگەر موستیلەكەم بدەیتەوە، ئەوا ئامادەم ئەو شەڕە بوەستێنم» فافنەر گوێ بە ترساندنەكەی ئالبەریش نادا و دەنوێتەوە، ڤۆتان جێیاندەهێڵێ و ئالبەریشیش پاشگەز دەبێتەوە.
لە بەرەبەیاندا زیگفرید و میمێ دێن، میمێ بڕیاردەدا کە ئەو کاتەی زیگفرید بە گژ ئەژدیهاکەدا دەچێ، جێیبهێڵێ. کە زیگفرید چاوەڕێی ئەژدیهاكە دەكا، دەبینێ باڵندەیەكی تەختەیی لەناو درەختێكدا دەخوێنێ، دەبنە هاوڕێ. بە قامیشێك دەیەوێ لاسایی گۆرانییەكەی باڵندەكە بكاتەوە، بەڵام سەركەوتوو نابێ، ئەمجارە دەیەوێ بە كەڕەناكەی لاسایی گۆرانییەكەی بكاتەوە، بەڵام لە دەنگی كەڕەناكە فافنەر ڕادەبێ و دێتە دەرەوە، پاش دەمەبۆڵەیەکی كورت، بە شەڕ دێن، زیگفرید شمشێرەكەی لەسەر دڵی فافنەری ئەژدیها دەچەقێنێ و دەیكوژێ. کە زیگفرید شمشێرەكەی لە لاشەكەیدا دەردەهێنێتەوە، دەستی بە خوێنی ئەژدیهاكە دەسووتێ و بێ ویستی خۆی دەیبا بۆ دەمی و تامی خوێنەكە دەكا، ئەم تامكردنی خوێنە وایلێدەكا كە لە گۆرانیی باڵندەكە تێبگا. موستیلەكە و کڵاوزرێ جادووییەکە لە قاسەكەی فافنەردا دەردەهێنێ، لە دەرەوەی ئەشكەوتەكە ئالبەریش و میمێ لەسەر موستیلەكە قڕەقڕیانه، کە زیگفرید دێ، ئالبەریش خۆیدەشارێتەوە، میمێ سڵاو لە زیگفرید دەكا، بەڵام زیگفرید ناڕەزایی دەردەبڕێ كە هێشتا فێری ترس نەبووە. میمێش خواردنەوە ژەهراوییەكەی دەداتێ بیخواتەوە، بەڵام تامی خوێنی ئەژدیهاكە، كە هێشتا لە دەمیدا ماوە، وایلێدەكا نیازە خراپەکەی میمێ لە دەموچاویدا بخوێنێتەوە، بۆیە ئەویش دەكوژێ. ئالبەریش كە ئاگایلێیەتی، چێژ لە بینینی کوشتنەکە دەبینێ و پێدەکەنێ. زیگفرید لاشەكەی میمێ دەباتە ناو ئەشكەوتەكەوە و بۆ داخستنی دەروازەی ئەشکەوتەکەش لاشەی ئەژدیهاكە بە بەردەمەکەیدا هەڵدەواسێ. باڵندە تەختەییەكە لە گۆرانییەكەیدا دەڵێ: «کچێک هەیە لەسەر بەردێك خەوێنراوە، بە ئاگرێكی جادوویی دەورەدراوە» زیگفریدیش بە خۆی دەڵێ: «لەوانەیە بتوانم لەم کچەوە فێری ترس ببم» بۆیە بەرەو ئەو شاخە بەڕێدەکەوێ، کە کچەکەی لێیە.
پەردەی سێیەم
ڤۆتان لەسەر ڕێی شاخەكەی برونهیلدەی لێیە، دەردەكەوێ و ئێردای خودای دانایی بانگدەكا تا ئامۆژگاریی بكا، بەڵام ئێردا ناتوانێ هیچ ئامۆژگارییەكی بكا، ڤۆتان دەڵێ كە ترسی لە كۆتاییهاتنی خوداكان نییە، بەڵام حەزدەكا هەموو میراتییەكەی بۆ زیگفرید و كچەكەی خۆی و ئێردا، كە برونهیلدەیە، جێبهێڵێ، كارێك دەكا كە دووبارە جیهان دروستبکاتەوە. ئێردا لەم قسانەدا جێیدەهێڵێتەوە و دەچێتەوە ناو زەوی. زیگفرید دەگاتە لای ڤۆتان، كە نایناسێ و نازانێ باپیریەتی. بێڕەوشتانە لەگەڵیدا دەدوێ و شەبقەكەی سەری ڤۆتان لەسەری تووڕدەدا، پێیدەڵێ كە دەچێ ئەو کچە بێداردەکاتەوە كە لە ناوەڕاستی ئاگرە جادووییەکەی سەر شاخەکەدا خەوێنراوە. داوایلێدەكا ڕێگاكەی نیشانبدا بەڵام ڤۆتان وەڵامیناداتەوە. زیگفرید بە تەنیا بەڕێدەکەوێ بۆ شاخەكە، بەڵام ڤۆتان ڕێیلێدەگرێ، ئەویش بە شمشێرەكەی ڕمەكەی ڤۆتان دەشكێنێ، ڤۆتان بە هێمنی پارچە شكاوەكانی ڕمەكەی هەڵدەگرێتەوە و پێیدەڵێ: «بڕۆ، ناتوانم ڕێگریت لێبكەم!» پاشان ڤۆتان دیارنامێنێ.
زیگفرید دەگاتە بەردەكەی برونهیلدەی لەسەر خەوێنراوە، سەرەتا كە ڕم و قەڵغانەكە دەبینێ وادەزانێ كە پیاوێكی سەرباز بووە، بەڵام پاشان كە قەڵغانەكە لەسەر لەشی لادەبا، دەبینێ کچە. کە بۆ یەكەم جار کچ دەبینێ دەترسێ و دووردەكەوێتەوە، بەڵام دواتر بڕیاردەدا ماچیبكا، كە ماچیدەكا، برونهیلدە ڕادەبێ و زیگفریدیش لە ترسدا دیسان دووردەكەوێتەوە، برونهیلدە لێیدەپرسێ: «ناوت چییە؟» كە دەزانێ زیگفریدە، دڵخۆش دەبێ و چیرۆكی ژیانی دایك و باوكی بۆ دەگێڕێتەوە و پێیدەڵێ كە «هەر پێش ئەوەی لەدایكببی، خۆشمویستووی» زیگفریدیش خۆشەویستیی خۆی بۆ دووپاتدەكاتەوە و بە دڵخۆشییەوە باوەش بەیەكدا دەكەن و یەكتر ماچدەكەن.
